Fot.: GDDKiA

Informacje o natężeniu ruchu na drogach krajowych zbierane są na dwa sposoby. Pierwszy z nich to, wykonywane co 5 lat na całej sieci dróg krajowych, Generalne Pomiary Ruchu (GPR). Drugi to bieżące monitorowanie wybranych odcinków sieci drogowej za pomocą kilkuset automatycznych stanowisk pomiarowych, tzw. Stacji Ciągłych Pomiarów Ruchu (SCPR).

Automatyczne pomiary ruchu prowadzone przez GDDKiA

Taki sposób pomiaru zapoczątkowany został już w latach 70. ubiegłego wieku. Do ich przeprowadzenia wykorzystywane są głównie liczniki ruchu drogowego, korzystające z detektorów zbudowanych z pętli indukcyjnych, zainstalowanych w nawierzchni drogi. Stosowane są również urządzenia wykorzystujące techniki rozpoznawania sylwetek pojazdów oraz technologie radarowe, nieingerujące w nawierzchnię drogi. Pozyskujemy także dane od operatorów autostrad koncesyjnych oraz Krajowej Administracji Skarbowej (obsługującej obecnie systemu poboru opłat e-TOLL).

Na podstawie danych rejestrowanych przez SCPR, możliwe jest dokładne określenie liczby pojazdów przejeżdżających przez dany punkt w jednostce czasu (godzina, doba lub okresie dla poszczególnych pojazdów), w tym w podziale na różne ich kategorie. Otrzymujemy również dane na temat prędkości pojazdów i odstępów pomiędzy nimi. Wyniki pomiarów automatycznych dają możliwość określenia zmian ruchu, w czasie pomiędzy kolejnymi GPR. Są one niezbędne w wielu pracach studialnych i projektowych, w analizach dotyczących ochrony środowiska czy bezpieczeństwa ruchu drogowego, jak również na potrzeby dynamicznego zarządzania ruchem. Stanowią one również podstawę do aktualizacji metody przeprowadzenia GPR oraz opracowania i aktualizacji stosowanych wzorów obliczeniowych.

Weryfikujemy dokładność pomiarów

Należy zaznaczyć, że ze względu na szeroki zakres stosowania wyników ze stacji ciągłego pomiaru, kładziemy duży nacisk na ich jakość. Dlatego też zarządzane przez nas SCPR dwukrotnie w ciągu roku poddajemy szczegółowym pomiarom sprawdzającym. Dodatkowo, dane ze wszystkich systemów pomiarowych poddajemy w ciągu całego roku kompleksowej weryfikacji w wieloetapowym procesie ich przetwarzania.

Warto podkreślić, że choć ciągle rozwijamy sieć automatycznych stanowisk pomiarowych, to ze względu m.in. na koszty ich budowy i późniejszego utrzymania, objęcie pomiarem automatycznym całej sieci dróg krajowych nie ma zarówno uzasadnienia ekonomicznego, jak i merytorycznego.
W przypadku wielu odcinków dróg, ze względu na ich położenie, niskie natężenia ruchu lub brak zmian na sieci drogowej w ich okolicy, wystarczająca jest informacja pozyskiwana raz na 5 lat w ramach GPR.

Zmiany w wielkości ruchu drogowego zaobserwowane w 2024 r.

Analizując dane o ruchu drogowym z automatycznych stanowisk pomiarowych, należy mieć na uwadze, że nie odnoszą się one do całej sieci drogowej, a jedynie do wybranych odcinków dróg krajowych objętych SCPR. W związku tym, prezentowane poniżej wskaźniki zmian należy traktować poglądowo.

W porównaniu z 2023 r. ruch pojazdów ogółem na sieci dróg międzynarodowych zwiększył się o 2,1 proc. W podziale drogi szybkiego ruchu i pozostałe krajowe (włącznie z drogami międzynarodowymi) wskaźniki zmian ruchu na sieci objętej pomiarem są następujące:

- autostrady i drogi ekspresowe: +2,69 proc.,
- pozostałe drogi krajowe: +2,08 proc.,
- drogi krajowe łącznie: +2,29 proc.

Sezonowe wahania ruchu dobowego

Porównując wielkości średniego dobowego ruchu w poszczególnych miesiącach roku do wielkości Średniego Dobowego Ruchu Rocznego (SDRR), uzyskujemy informacje o zmienności ruchu w ciągu roku. Ze względu na znaczne różnice w sezonowych wahaniach ruchu, w analizach wyodrębnia się drogi przenoszące ruch o charakterze gospodarczym oraz takie, na których dominuje ruch turystyczno-rekreacyjny, tj. cechujące się znacznie zwiększonym ruchem w miesiącach wakacyjnych.

W przypadku dróg o gospodarczym charakterze, ruch pojazdów ogółem w poszczególnych miesiącach 2024 r. był bardzo zbliżony do rozkładów sezonowych z lat 2019 i 2022. Wyjątek stanowiły miesiące wakacyjne, tj. lipiec i sierpień, w których wzrost wyniósł tylko ok. 9 proc., a więc mniej niż w poprzednich latach.

Źródło: GDDKiA