Polskie firmy z branży TSL coraz częściej rozszerzają swoją działalność na obszar całej UE. Świadczenie usług przewozowych na podstawie swobody, która wynika z prawa wspólnotowego, pozwala rozszerzyć zakres działalności, rozpocząć współpracę z zagranicznymi kontrahentami i osiągać wyższe zyski. Problem może jednak pojawić się w przypadku braku płatności ze strony kontrahentów. Jak dochodzić roszczeń poza granicami Polski?

Poszczególne kraje wspólnoty europejskiej posiadają własne systemy prawne. Dla spedytorów i przewoźników oznaczało to, że roszczeń finansowych wobec zagranicznych kontrahentów nie zawsze mogli dochodzić przed polskim sądem. Z kolei kierowanie spraw do zagranicznych wymiarów sprawiedliwości jest czasochłonne, skomplikowane i niesie za sobą wysokie koszty.

Parlament Europejski i Rada Europejska wyszły naprzeciw ograniczeniom utrudniającym handel i wymianę usług w ramach krajów członkowskich wydając Rozporządzenie nr 1896/2006 (12 grudnia 2006 rok). Zawarto w nim przepisy dotyczące postępowań w sprawie europejskiego nakazu zapłaty. Rozporządzenie (w odróżnieniu od dyrektyw UE) obowiązuje w polskim prawie bezpośrednio (bez jego wdrażania do krajowego systemu prawnego). 

Europejski nakaz zapłaty pozwala polskim firmom pozywać kontrahentów z innych państw UE w trybie uproszczonym. Roszczeń, z tytułu braku opłaty za świadczone usługi, polscy przewoźnicy mogą dochodzić przed sądem krajowym. To upraszcza postępowanie i obniża jego koszty.
Polskie firmy spedycyjne i transportowe mogą w ten sposób dochodzić roszczeń wynikających z umów pisemnych, ustnych oraz mailowych.
Przed sądem należy przedstawić:
•    kopię zamówienia (umowa, wydruk korespondencji elektronicznej itp.),
•     potwierdzenie wykonania usługi (np. kopia listu przewozowego),
•     fakturę za wykonanie usługi.

W trybie europejskiego nakazu zapłaty nie można dochodzić spraw, które nie wynikają z umowy (np. odszkodowań za uszkodzenia towaru, które powstały podczas wypadku drogowego).

Firmy, które chcą uzyskać europejski nakaz zapłaty, muszą złożyć pozew (na specjalnym formularzu urzędowym) we właściwym sądzie. W przypadku roszczeń o wartości do 75 tys. zł, pozew składa się do sądu rejonowego właściwego dla siedziby przedsiębiorstwa. Gdy wartość roszczenia jest wyższa, postępowanie toczy się przed sądem okręgowym.

Sąd rozpatruje złożony pozew i wydaje europejski nakaz zapłaty (gdy nie istnieją przeciwwskazania). Nakaz ten trafia do pozwanego. Pozwany ma 30 dni na złożenie sprzeciwu (od momentu doręczenia nakazu zapłaty). Sprzeciw musi zostać wniesiony na urzędowym formularzu (pozwany nie musi uzasadniać powodów swojego sprzeciwu).

W przypadku, gdy pozwany nie wniesie sprzeciwu, nakaz zapłaty nabiera stwierdzenia wykonalności.