– Szczególne ożywienie rynku w tym zakresie dało się zauważyć po wprowadzeniu obowiązku wyposażania nowych samochodów osobowych w systemy TPMS od 1.11.2014 – zauważa Jerzy Piątek, dyrektor handlowy w firmie Drabpol. – Producenci i importerzy samochodów ciężarowych jak i autobusów spodziewając się w niedalekiej perspektywie wprowadzenia obowiązku wyposażania nowych pojazdów w systemy kontroli ciśnienia opon, wprowadzali do swoich ofert przy sprzedaży pojazdów systemy TPMS w opcji, jak również w standardowym wyposażeniu. Drugą przyczyną wpływającą na wzrost sprzedaży systemów monitorowania ciśnienia w oponach jest wzrost świadomości właścicieli i zarządzających flotami pojazdów użytkowych i maszyn, że systemy TPMS oraz monitorowania temperatury opon mają istotny wpływ na ograniczenie kosztów eksploatacyjnych. Pojazd ciężarowy jeżdżący na oponach z właściwym poziomem ciśnienia może zaoszczędzić nawet 694 euro rocznie w porównaniu z ciężarówką wyposażoną w ogumienie, którego ciśnienie jest o 1,5 bara poniżej normy – twierdzą przedstawiciele Goodyear. – Właściwe ciśnienie umożliwia oszczędność nawet do 510 litrów paliwa i zmniejszenie emisji CO2 o 1330 kg. Firmy oponiarskie oferują coraz bardziej zaawansowane technologicznie systemy, pozwalające na utrzymanie właściwego ciśnienia, a także na zapobieganie awariom. – Wszyscy odbiorcy oczekują bezawaryjności, niskiego zużycia paliwa i jak najdłuższych przebiegów – mówi Stanisław Rosół z Continental Opony Polska. – Tu z pomocą przychodzą nasze innowacyjne rozwiązania informatyczne: ContiPressureCheck™ i ContiConnect ™. Oba te systemy ułatwiają zarządzanie ogumieniem we flotach, poprzez wykorzystanie danych z cyfrowego monitoringu stanu opon. Dzięki modułowej budowie, mogą być dobierane i skalowalne w zależności od wielkości parku maszynowego oraz potrzeb zarządców flot. Sercem obu rozwiązań są czujniki, montowane na wewnętrznej warstwie butylowej opony. Dostarczają one dokładnych informacji, nieustannie monitorując poziom ciśnienia i temperatury w ogumieniu. Takie czujniki mogą być montowane fabrycznie lub dodane do opon na każdym etapie eksploatacji. Według Janusza Krupy z Goodyear Dunlop, niezależnie od rodzaju opon, aby uzyskać najlepsze osiągi, bardzo ważne jest właściwe utrzymanie ogumienia. Goodyear zaleca połączenie wysokiej jakości opon z odpowiednimi usługami i rozwiązaniami. Szczególne korzyści przynosi system Goodyear Proactive Solutions. To kompletny zestaw rozwiązań bazodanowych, obejmujący zaawansowane systemy telematyczne i opatentowane technologie analityki predykcyjnej, zapewniający komercyjnym flotom precyzyjne monitorowanie opon w czasie rzeczywistym. System pomaga operatorom floty precyzyjnie identyfikować i rozwiązywać problemy związane z oponami zanim się wydarzą. Obecnie Goodyear Proactive Solutions oferuje flotom następujące elementy:
• Goodyear TPMS (system pomiaru ciśnienia w oponie) – dla pojazdów ciężarowych, autokarów i autobusów;
• Goodyear TPMS Heavy Duty – dla ciężkich pojazdów użytkowych;
• Goodyear Drive-Over-Reader (czytnik najazdowy) – dla pojazdów ciężarowych, autokarów i autobusów. Goodyear TPMS umożliwia stały pomiar ciśnienia i temperatury w oponie w czasie rzeczywistym. Te kluczowe dane umożliwiają natychmiastowe podjęcie działań zapobiegających przestojom i uszkodzeniom. Pomaga to zmniejszać częstotliwość awarii oraz optymalizować zużycie paliwa i koszty operacyjne flot. Dzięki technologii Goodyear G-Predict, na podstawie danych można przewidzieć żywotność opony i zaplanować działania konserwacyjne przy minimalnym wpływie na działalność operacyjną. Kolejną funkcją Goodyear TPMS jest system śledzenia Track&Trace. Jest to wbudowana funkcja GPS, która pozwala menedżerom flot lokalizować pojazdy w czasie rzeczywistym, a także zapobiegać nieautoryzowanemu użytkowaniu pojazdów czy kradzieży, jak również rejestrować czas realizacji dostaw. Z kolei czytnik najazdowy Goodyear Drive-Over-Reader automatycznie, w ciągu kilku sekund, mierzy głębokość bieżnika, ciśnienie w oponach i obciążenie osi przejeżdżającego pojazdu. Ta zaawansowana technologia monitorowania ogumienia pomaga menedżerom flot optymalizować efektywność pojazdów poprzez zarządzanie oponami w czasie rzeczywistym i umożliwia aktywne planowanie konserwacji opon. Goodyear oferuje również ogumienie z wbudowanym układem radiowym (RFID), który umożliwia prostą identyfikację i łączność z systemami zarządzania i śledzenia opon. To rozwiązanie znalazło zastosowanie m.in. w nowej linii opon OMNITRAC do zastosowań mieszanych. Działanie systemu Goodyear Proactive Solutions wspomagają dwie nowe aplikacje – jedna dla menedżerów flot, druga dla kierowców. Umożliwiają one dostęp do ciągle uaktualnianych danych o parametrach opon, które spływają z systemu Goodyear Proactive Solutions. Menadżerom zapewniają przegląd floty i raporty dotyczące statusu każdej opony w każdym pojeździe, a kierowcom bieżący wgląd w parametry pracującego ogumienia. W razie wykrycia potencjalnych problemów system generuje ostrzeżenia.

W oferowanym przez Continental systemie monitorowania ciśnienia i temperatury opon ContiPressureCheck (CPC), czujnik ciśnienia i temperatury, umieszczony w gumowym pojemniku, jest przyklejony specjalnym szybkoschnącym klejem do wewnętrznej powierzchni opony. Przesyła on falami radiowymi o częstotliwości 433 MHz informację o ciśnieniu i temperaturze opon do centralnej jednostki sterującej (ECU), która przetwarza dane, zapisuje ostrzeżenia i przesyła je przewodowo na wyświetlacz w kabinie. System natychmiast powiadamia kierowcę o nieprawidłowym ciśnieniu lub zbyt wysokiej temperaturze ogumienia, dzięki czemu kierowca może natychmiast podjąć działania, aby nie dopuścić do uszkodzenia opony lub do bardziej niebezpiecznej w skutkach awarii pojazdu. Jak zwraca uwagę Jerzy Piątek, dyrektor handlowy w firmie Drabpol, podczas używania tego systemu zamiana naczepy wymaga modyfikacji ustawień dla czujników w oponach nowego pojazdu. Jest to niewygodne w przypadku częstej zamiany naczep w różnych miejscach i o różnej porze. Ponadto wymaga posiadania odpowiedniego programatora i przeszkolonych pracowników. Dlatego firma Drabpol wprowadziła nowoczesne rozwiązanie bezprzewodowej komunikacji pomiędzy naczepą a kabiną kierowcy pojazdu pod nazwą TPMS_ WIFI_NACZEPA, które rozwija system ContiPressureCheck w kierunku monitorowania ciśnienia i temperatury opon w naczepach. W tym przypadku dane o bieżącym ciśnieniu i temperaturze ogumienia i alertach są przesyłane wiązką w formacie CAN BUS protokół J1939 z jednostki sterującej CCU do nadajnika TPMS_WIFI MASTER zamontowanego w przedniej części naczepy. Informacja przesyłana jest bezprzewodowo do odbiornika TPMS_ WIFI SLAVE zainstalowanego przy wyświetlaczu, który jest przytwierdzany do przedniej szyby. Zasilanie jest pobierane z gniazdka zapalniczki. Wyświetlacz jest uprzednio zaprogramowany komunikacyjnie dla określonej naczepy, toteż jest przypisany tylko jednej naczepie. Dlatego przewiduje się zainstalowanie specjalnego schowka w naczepie dla deponowania wyświetlacza, po jej odłączeniu od ciągnika siodłowego. Jerzy Piątek wskazuje na cechy systemu monitorowania ciśnienia i temperatury opon ContiPressureCheck (CPC) wyróżniające go na rynku pod względem technologicznym. Jest to nieliczne rozwiązanie pozwalające na rzeczywisty pomiar temperatury opony poprzez umieszczenie czujnika na wewnętrznej powierzchni opony. Ta funkcja ma duży wpływ na bezpieczeństwo i zabezpieczenie opon przed zapaleniem się czego skutkiem może być nie tylko strata ekonomiczna, lecz groźne w skutkach wypadki drogowe. Długi okres użytkowania czujników ciśnienia i temperatury - 6 lat lub 600 tys. km, dzięki czemu można ograniczyć koszty wymiany opony poprzez przełożenie tego samego czujnika. Miejsce umieszczenia czujników w oponach pozwala na ich bezawaryjną pracę w nawet najgorszych warunkach atmosferycznych i drogowych. System nadaje się do wszystkich marek i typów opon stosowanych w samochodach ciężarowych, autobusach, naczepach, sprzęcie budowlanym i przeładunkowym. Obsługuje dużą liczbę kół, w tym bliźniaczych (do 32 kół i ośmiu osi). Szeroki jest zakres pomiaru ciśnienia, od 1,8 do 12 barów. Producent zapewnia możliwość ustawienia indywidualnych progów spadku ciśnienia poniżej normy oraz górnej granicy temperatury opon co pozwala na lepsze dopasowanie do warunków pracy ogumienia. CPC jest systemem otwartym, łatwym do integracji z systemami telematycznymi, pozwalający na zdalne pozyskanie informacji o stanie ciśnienia i temperatury ogumienia pojazdów, alarmów oraz ich czasu wystąpienia. Sygnał wyjściowy jest w formacie cyfrowym CAN zgodny z protokołem J1939, który jest popularny w pojazdach i maszynach. Przedstawiciel Drabpolu zwraca uwagę na możliwość uczenia się czujników zainstalowanych w naczepie, pozwalającą na monitorowanie ciśnienia i temperatury w wypadku częstych zmian naczep bez potrzeby rekonfiguracji systemu oraz na prosty sposób rekonfiguracji ustawień, szczególnie w przypadku zmiany parametrów jak i pozycji kół. System polecany jest firmom przewozu towarów w transporcie krajowym i międzynarodowym. Są to samochody ciężarowe, ciągniki siodłowe, naczepy, przyczepy uniwersalne, izotermiczne, chłodnie, do przewozu samochodów osobowych i ciężarowych. Także miejskim przedsiębiorstwom autobusowym – autobusy pojedyncze i przegubowe, do pojazdów przewożących materiały niebezpieczne – cysterny do przewozu paliwa, gazu, chemikaliów oraz pojazdy do przewozu materiałów wybuchowych. Adresatami są także kopalnie i przedsiębiorstwa budownictwa infrastrukturalnego, eksploatujące wywrotki, wozidła, ładowarki kołowe, koparko- ładowarki, betonomieszarki, lądowe i morskie terminale kontenerowe – rich stakery, straddle carriery itp. – W oparciu o nasze ponad sześcioletnie doświadczenie od momentu wprowadzenia systemu monitorowania ciśnienia i temperatury opon ContiPressureCheck w Polsce możemy stwierdzić, że jego zastosowanie w pojazdach ciężarowych i naczepach wykonujących przebieg przynajmniej 100 tysięcy kilometrów w ciągu roku pozwala ograniczyć liczbę zniszczonych opon przeciętnie o 80%, wydłużyć przebieg ogumienia przeciętnie o ok. 20%, ograniczyć zużycie paliwa z powodu zmniejszenia oporów toczenia, średnio o ok. 2% – twierdzi Jerzy Piątek. – Zwrot inwestycji w system CPC przeciętnie następuje w czasie nieznacznie powyżej jednego roku. W przypadku kołowych maszyn budowlanych i do przeładunku kontenerów, ze względu na wysoką cenę opony -powyżej 5 tysięcy a osiągające nawet powyżej 50 tysięcy - zwrot inwestycji w systemy CPC jest bardzo krótki, nawet kilka miesięcy. Zanotowaliśmy kilkanaście zgłoszonych przez użytkowników przypadków, gdy system CPC zapobiegł zapaleniu się opony głównie w naczepach ale i pojazdach z powodu zatarcia łożyska piasty koła czy zablokowania się zacisku hamulca. – Pomimo rozwoju rynku w tym zakresie to jeszcze większość właścicieli i zarządzających pojazdami i maszynami nie decyduje się na stosowanie jakiegokolwiek systemu kontroli ciśnienia – dodaje przedstawiciel Drabpolu. – O ile w pojazdach stosują tzw. GPS i obejmują kontrolą zużycie paliwa to nie przywiązują wagi do wpływu ciśnienia i temperatury opon na ich żywotność.

Samochody, którymi poruszamy się na co dzień z roku na rok stają się coraz bardziej cyfrowe – od zarządzania flotą przez zdalną diagnostykę i logistykę opartą na danych po pojazdy autonomiczne, Internet rzeczy i wiele innych. Jednak opony w niewielkim stopniu wykorzystywane są do gromadzenia cyfrowych danych w czasie rzeczywistym, mimo że to od nich w zdecydowanej mierze zależy efektywna, ekonomiczna i bezpieczna praca pojazdu. Nowa technologia Nokian Tyres Intuitu wykorzystuje pełen potencjał opon uzyskując szerokie spektrum danych i zapewniając kierowcy większy spokój ducha. Firma Nokian Tyres zrobiła pierwszy krok w stronę stworzenia cyfrowego systemu zarządzania oponami w czasie rzeczywistym. Technologia Nokian Tyres Intuitu to połączenie wyposażonej w czujniki inteligentnej opony z mobilną aplikacją, która gromadzi dane i przesyła je do kierowcy informując go o ciśnieniu powietrza i temperaturze. – Staraliśmy się stworzyć rozwiązanie typu plug & play – mówi kierownik ds. sprzedaży i marketingu w Nokian Tyres, Toni Silfverberg. – Wystarczy kupić nowy komplet opon, zainstalować aplikację i gotowe. Początkowo w nową technologię wyposażone będą opony do zastosowań rolniczych i budowlanych, jednak z czasem Nokian Tyres planuje wprowadzić ją we wszystkich swoich produktach dostępnych na rynku. Internet rzeczy (The Internet of Things, IoT), zwany również Internetem przemysłowym zrewolucjonizował wiele procesów, chociażby usprawniając prace montażowe czy umożliwiając zdalny odczyt liczników. Ideą Internetu rzeczy jest wykorzystanie niewielkich, niezależnych czujników, które zużywają mało energii, a jednocześnie mogą łączyć się ze sobą i z urządzeniami zewnętrznymi przesyłając dane identyfikacyjne i dane z czujników i umożliwiając ich zapisywanie. Nokian Tyres Intuitu bazuje na czujnikach IoT znajdujących się w oponie. W pierwszej wersji czujniki będą przesyłać informacje o ciśnieniu i temperaturze opony do zainstalowanej na urządzeniu mobilnym aplikacji oraz do chmury. System nie wymaga żadnych dodatkowych modyfikacji auta – potrzebne są tylko opony z czujnikami i urządzenie mobilne. Z punktu widzenia zastosowań profesjonalnych, istnieje wiele obszarów, które skorzystają na dostępie do danych w czasie rzeczywistym. Z punktu widzenia biznesu, Nokian Tyres Intuitu zapewnia dostęp do danych, które pozwalają usprawnić proces podejmowania decyzji i ułatwiają monitorowanie wydajności całej floty samochodowej. Technologia Nokian pomaga utrzymać parametry operacyjne na optymalnym poziomie, dzięki czemu pozwala zapobiegać uszkodzeniu opon. Dlatego też użytkownikom aplikacji, którzy zarejestrują swoje opony będzie przysługiwać przedłużona gwarancja producenta. – Klienci, którzy zarejestrują swoje opony wyposażone w technologię Nokian Tyres Intuitu zyskają dodatkowy rok gwarancji – podkreśla Toni Silfverberg Technologia zaprezentowana na targach Agritechnica w listopadzie 2019 r. jest wprowadzana na rynek w roku bieżącym. – Pierwsze komercyjne opony wyposażone w czujniki Nokian Tyres Intuitu przeznaczone będą do maszyn rolniczych – wyjaśnia T. Silfverberg. – Z tego względu, początkowo, docelową grupą użytkowników będą małe i średnie przedsiębiorstwa rolnicze i budowlane. Tak jak w przypadku wszystkich produktów cyfrowych kolejnym krokiem w rozwoju Nokian Tyres Intuitu będzie rozszerzona funkcjonalność i nowe, zaawansowane funkcje takie jak na przykład pomiar zużycia opon czy zintegrowanie systemu z oprogramowaniem pojazdu. – W przyszłości na wyświetlaczu w traktorze czy maszynie leśnej z pewnością pojawi się oddzielna sekcja poświęcona danym pozyskiwanym z opon, które będą miały kluczowe znaczenie zarówno dla operatora jak i kierownika floty – przekonuje Silfverberg. – Dla wielu osób opony to w dalszym ciągu tylko kawałek gumy pomiędzy pojazdem, a nawierzchnią. Jednak technologia Nokian Tyres Intuitu sprawia, że stają się one inteligentnym i aktywnym elementem samochodu za jaki słusznie powinny być uważane – podkreśla Silfverberg.