Adam Abramowicz, Rzecznik MŚP: – celem uchwalenia ustawy SENT była walka z mafiami paliwowymi. Niestety, praktyka przewoźników pokazuje, iż obecnie realizowany jest głównie cel fiskalny
Fot. Biuro rzecznika MŚP
Do Rzecznika MŚP napływają wnioski o interwencję w sprawach SENT. W wielu zgłoszonych przypadkach doszło do naruszenia praw przewoźników w zakresie nakładania kar pieniężnych
Fot. ZM
Do Rzecznika Małych i Średnich Przedsiębiorców napływają wnioski o interwencję w sprawach SENT. W wielu zgłoszonych przypadkach doszło do naruszenia praw przedsiębiorców (głównie przewoźników) w zakresie nakładania kar pieniężnych. W ocenie Adama Abramowicza celem uchwalenia ustawy SENT była walka z mafiami paliwowymi – informuje portal pitd.org.pl. – Niestety, praktyka przewoźników pokazuje, iż obecnie realizowany jest głównie cel fiskalny – tj. zwiększanie wpływów budżetowych z tytułu kar pieniężnych przewidzianych w ustawie SENT, nakładanych na podstawie niekiedy banalnych uchybień przedsiębiorców. Ponadto, z doświadczeń Wydziału Interwencyjno-Procesowego Biura Rzecznika Małych i Średnich Przedsiębiorców wynika, iż możliwość, którą przewiduje ustawa SENT, odstąpienia od nałożenia kary pieniężnej (m.in. z powodu ważnego interesu przedsiębiorcy lub interesu publicznego) praktycznie nie jest stosowana przez organy celno-skarbowe i podatkowe. W związku z powyższym Rzecznik MŚP zwraca się z prośbą o nadsyłanie na adres: rada.przedsiebiorcow@rzecznikmsp.gov.pl zanonimizowanych przypadków bezzasadnego nakładania kar pieniężnych na przedsiębiorców związanych z nieprawidłowościami w zgłoszeniach SENT. Na ich podstawie Rzecznik MŚP przygotuje raport, dotyczący patologicznych praktyk organów podatkowych oraz celno-skarbowych związanych z realizacją zapisów ustawy z dnia 9 marca 2017 r. o systemie monitorowania drogowego i kolejowego przewozu towarów oraz obrotu paliwami opałowymi. Celem raportu jest zidentyfikowanie najbardziej problematycznych regulacji ustawy SENT. W opisie przypadku należy wskazać za jakie naruszenie została nałożona kara pieniężna, w jakiej wysokości oraz na podstawie którego przepisu ustawy SENT. Ponadto, należy zaznaczyć, czy w sprawie decyzja została zaskarżona do wojewódzkiego sądu administracyjnego i jakie ewentualnie było rozstrzygnięcie WSA/NSA.
Ostateczny termin składania wniosków upływa 10 maja 2020 r.
***
Rzecznik MŚP już niejednokrotnie występował w obrornie pochopnie czy nadgorliwie karanych przewoźników.
Omyłka z numerem listu przewozowego
Niedawno WSA w Warszawie po przystąpieniu do postępowania rzecznika MŚP uchylił niekorzystne dla przedsiębiorcy decyzje w zakresie kary pieniężnej z tytułu naruszenia obowiązków systemu SENT. Wydział Interwencyjno-Procesowy Biura Rzecznika Małych i Średnich Przedsiębiorców przystąpił do kolejnego postępowania, po wniosku o interwencję przedsiębiorcy, który otrzymał decyzję nakładającą karę pieniężną z tytułu błędu w zgłoszeniu SENT. Przewoźnik realizował transport objęty zgłoszeniem SENT, do którego nie wprowadził omyłkowo numeru listu przewozowego przewożonego towaru. W toku przeprowadzonej kontroli drogowej funkcjonariusze celno-skarbowi stwierdzili powyższe uchybienie w zgłoszeniu. Jeszcze w trakcie kontroli kierowca okazał posiadany list przewozowy oraz uzupełnił jego numer w zgłoszeniu SENT. Nie uchroniło to jednak przedsiębiorcy przed karą na podstawie przepisów ustawy z dnia 9 marca 2017 r. o systemie monitorowania drogowego i kolejowego przewozu towarów oraz obrotu paliwami opałowymi. W konsekwencji przewoźnik był zmuszony ponieść karę w wysokości 5 tys. zł. Rzecznik MŚP wstąpił do postępowania sądowo-administracyjnego toczącego się przed Wojewódzkim Sądem Administracyjnym w Warszawie wskazując m.in. na naruszenie zasady proporcjonalności oraz cel uchwalenia ustawy o systemie monitorowania drogowego i kolejowego przewozu towarów oraz obrotu paliwami opałowymi jakim była walka z szarą strefą, nielegalnym obrotem paliwami itp., a nie karanie uczciwych przedsiębiorców za przewinienia formalne mające rangę oczywistych omyłek. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie podzielił stanowisko Rzecznika o konieczności wyeliminowania sprzecznych z prawem decyzji i uchylił wydane w sprawie decyzje organów I i II instancji. Jednocześnie, w ustnym uzasadnieniu, sąd wskazał, iż celem przedmiotowej ustawy nie może być cel profiskalny.
„Zagubiona” przyczepa
WSA w Lublinie po skargach Rzecznika MŚP uchylił trzy niekorzystne dla przedsiębiorcy decyzje w zakresie kary pieniężnej z tytułu naruszenia obowiązków systemu SENT. Do Biura Rzecznika Małych i Średnich Przedsiębiorców z wnioskiem o interwencję zgłosił się przedsiębiorca z branży transportowej, wobec którego urząd celno-skarbowy wydał trzy decyzje nakładające kary pieniężne z tytułu błędu w zgłoszeniach w systemie SENT. Przewoźnik realizował transport samochodem cysterną wraz z przyczepą-cysterną. Po opróżnieniu przyczepy kierowca odstawił ją do bazy spółki kontynuując dalszy transport samochodem cysterną bez przyczepy, jednocześnie nie dokonując aktualizacji zgłoszeń SENT w tym zakresie. W toku przeprowadzonej kontroli drogowej funkcjonariusze celno-skarbowi stwierdzili brak przyczepy, której numer rejestracyjny nadal figurował w zgłoszeniach. W konsekwencji, z tytułu powyższego niedopatrzenia w trakcie jednego transportu, przewoźnik został ukarany, na podstawie przepisów ustawy z dnia 9 marca 2017 r. o systemie monitorowania drogowego i kolejowego przewozu towarów oraz obrotu paliwami opałowymi, trzema karami pieniężnymi po 10 tys. zł. Rzecznik MŚP, niezależnie od skarg złożonych przez przewoźnika, wniósł do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego skargi na decyzje organu II instancji utrzymujące w mocy nałożone kary. W swoich skargach rzecznik zarzucił organom m.in. naruszenie zasady proporcjonalności wyrażonej w art. 12 ustawy Prawo przedsiębiorców. WSA w Lublinie podzielił stanowisko rzecznika o konieczności wyeliminowania sprzecznych z prawem decyzji i uchylił wydane w sprawie decyzje organów I i II instancji.
Galimatias z licencją
WSA w Lublinie, po kolejnej skardze rzecznika MŚP uchylił decyzję o nałożeniu 10 tys. zł kary na przewoźnika paliwa. W sprawie, która stanowiła źródło interwencji, przewoźnik został ukarany wysoką karą, pomimo faktu, że w trakcie kontroli kierowca cysterny wiozącej paliwo, posiadał aktualną licencję wydaną na rzecz przewoźnika, natomiast zgłoszenie SENT – dokonane przez upoważniony podmiot wysyłający – zawierało numer nieaktualnej licencji na wykonywanie krajowego transportu drogowego rzeczy. Upoważnionym podmiotem wysyłającym była największa polska spółka petrochemiczna, a nieprawidłowości w zgłoszeniu SENT wynikały z błędu lub niezaktualizowania numeru licencji w systemie wysyłającego. Jednocześnie nie było żadnych przesłanek aby przyjąć, iż przewoźnik transportował paliwo na podstawie wadliwego zgłoszenia SENT w celu dokonania uszczupleń podatkowych. W swojej skardze do WSA Rzecznik MŚP zauważył przede wszystkim, iż organy celno-skarbowe i podatkowe nie ustaliły w sposób prawidłowy stanu faktycznego. W przypadku zaś prawidłowo ustalonego stanu faktycznego mogłyby nałożyć na przedsiębiorcę karę w wysokości co najwyżej 2 000 zł, z uwagi na to, że paliwo było transportowane ze składu podatkowego. Dodatkowo Rzecznik MŚP wskazał na możliwość odstąpienia od nałożenia kary ze względu na ważny interes przewoźnika. A także ze względu na interes publiczny, co z kolei wiązałoby się z koniecznością odrzucenia przez organy kontrolujące profiskalnej perspektywy stosowania ustawy z dnia 9 marca 2017 r. o systemie monitorowania. Niemniej istotne były również zarzuty naruszenia zasady proporcjonalności, przewidzianej w art. 12 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. Prawo przedsiębiorców, oraz wymogu prawdy obiektywnej, ustalonego w art. 122 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa, zgodnie z którą na organie podatkowym spoczywa obowiązek rzetelnego ustalenia stanu faktycznego sprawy i oparcia swojego rozstrzygnięcia na zgodnych z prawdą ustaleniach faktycznych. WSA w Lublinie uznał skargę Rzecznika MŚP za zasadną i wyeliminował z obrotu prawnego sprzeczne z prawem decyzje organów I i II instancji.