Od daty kontroli drogowej w zakresie wykonywania obowiązków z ustawy SENT organ I instancji (naczelnik urzędu celno-skarbowego) ograniczony jest 6-miesięcznym terminem na wszczęcie postępowania w zakresie nałożenia na kontrolowanego kary pieniężnej

Fot. ZM

Wojewódzki sąd administracyjny siedmioma wyrokami uchylił w sumie 14 decyzji organów I i II instancji, nakładających kary pieniężne z ustawy SENT na przedsiębiorcę będącego podmiotem wysyłającym. Jednocześnie sąd wydał w tych sprawach precedensowe rozstrzygnięcia: organ ma sześć miesięcy na wszczęcie postępowania po kontroli drogowej SENT.

Do Rzecznika Małych i Średnich Przedsiębiorców zgłosił się z prośbą o interwencję przedsiębiorca, który, jako podmiot wysyłający, został ukarany siedmioma karami pieniężnymi z ustawy SENT. Sprawa dotyczyła jednego transportu paliwa (około 6000 litrów), który został skontrolowany przez funkcjonariuszy celno-skarbowych w ramach tzw. kontroli drogowej. Nieprawidłowość stwierdzona przez kontrolujących dotyczyła podania błędnego (sąsiedniego/leżącego nieopodal formalnie prawidłowej lokalizacji) adresu załadunku, którym była podwarszawska baza paliw.
W konsekwencji dokonania przez podmiot wysyłający zbiorczego zgłoszenia SENT organ I instancji wydał w sprawie łącznie siedem decyzji o nałożeniu na przedsiębiorcę kary pieniężnej z ustawy SENT. Przedsiębiorca odwołał się od tych rozstrzygnięć, niestety organ II instancji, wydając kolejnych siedem decyzji, utrzymał nałożone kary pieniężne w mocy. Przedsiębiorca złożył na te rozstrzygnięcia skargi do wojewódzkiego sądu administracyjnego oraz wniosek o interwencję do Rzecznika MŚP. Rzecznik MŚP przystąpił do postępowań toczących się przed WSA, przedstawiając swoje stanowisko.

Wojewódzki sąd administracyjny w uzasadnieniu swoich rozstrzygnięć skupił się na zarzucie podniesionym w skargach, dotyczącym naruszenia art. 165b Ordynacji podatkowej. Naruszenie to, zdaniem sądu, było wystarczającym by uchylić wszystkie decyzje i umorzyć postępowania administracyjne. Dokonując analizy przepisów ustawy SENT, Ordynacji podatkowej i ustawy o Krajowej Administracji Skarbowej WSA doszedł na następujących konkluzji:
„Nie ulega zatem wątpliwości, że kontrolę przewozu towarów, prowadzoną przez funkcjonariuszy służby celno-skarbowej, utożsamiać należy z kontrolą celno-skarbową (…). Jest to bowiem w istocie jedna z form kontroli celno-skarbowej. Można zatem uznać, że pomiędzy zakresami nazw „kontrola celno-skarbowa” a „kontrola przewozu towarów” unormowanej przez przepisy ustawy o SENT zachodzi logiczny stosunek nadrzędności (…). Każda bowiem kontrola przewozu towarów jest kontrolą celno-skarbową, lecz nie odwrotnie. (…) Zdaniem Sądu, przyjąć zatem należy, że ustawodawca zdecydował ograniczyć termin, w którym uruchomione może być postępowanie administracyjne w sprawie stanowiącej rezultat kontroli funkcjonariuszy KAS w przedmiocie przestrzegania przepisów ustawy o SENT. Upływ tego terminu należy traktować jako bezwzględną przeszkodę do wszczęcia postępowania jurysdykcyjnego (…). Konkludując należało uznać, że skoro kontrola w rozpoznawanej sprawie miała miejsce i zakończyła się w dniu 10 listopada 2018 r., to najpóźniej 10 maja 2018 r. można było wszcząć postępowanie administracyjne w tej sprawie.”
Reasumując, WSA uznał, iż od daty kontroli drogowej w zakresie wykonywania obowiązków z ustawy SENT organ I instancji (naczelnik urzędu celno-skarbowego) ograniczony jest (wynikającym z art. 165b § 1 Ordynacji podatkowej) 6-miesięcznym terminem na wszczęcie postępowania w zakresie nałożenia na kontrolowanego kary pieniężnej. To precedensowe rozstrzygnięcia, które zdaniem Rzecznika MŚP, powinny mieć dyscyplinujący wpływ na praktykę organów celno-skarbowych, które wszczynały postępowania w zakresie nałożenia kary pieniężnej nierzadko w ciągu kilku, a nawet kilkunastu miesięcy od daty przeprowadzenia tzw. kontroli drogowej.