Sparaliżowany Francuz Guillaume Levaillant prowadzi MAN-a TGX

Fot. franceroutes.fr

Branża TSL cierpi na niedobór kierowców zawodowych. Jednym ze sposobów na złagodzenie tego problemu jest zatrudnianie szoferów niepełnosprawnych.
Przewoźnicy z roku na rok mają coraz większy problem, aby znaleźć odpowiednio wykwalifikowanych pracowników. Szacuje się, że na polskim rynku brakuje 100-125 tys. kierowców. Nie pomagają nawet relatywnie wysokie zarobki, a wielu truckerów stwierdza, że już „wyleczyło się” z transportu. Rzeczywiście – trudne warunki nie zachęcają - praca daleko od domu, zjazdy raz na 3-4 tygodnie, dodatkowe obowiązki związane z załadunkami i rozładunkami i ogólne wyczerpanie psychiczne sprawiają, że wielu zawodowych kierowców porzuciło transport, w poszukiwaniu innego zarobkowania.
Społeczeństwo się starzeje, a kolejni zawodowi kierowcy przechodzą na emeryturę. Nowych, młodych truckerów jest za mało, aby zaspokoić potrzeby rynku. Odstraszają również koszty uzyskiwania uprawnień, które w przypadku kat. C+E mogą wynieść nawet około 10 tys. złotych.
Należy już teraz zająć się zapełnieniem luki zatrudnieniowej w branży TSL, ponieważ skutki braków kadrowych w tak ważnej gałęzi polskiej gospodarki mogą być katastrofalne. Czy Polska posiada jakąś alternatywę, inne źródło pozyskiwania nowych kierowców? Czy kierowcy z zagranicy, przede wszystkim ze wschodu są w stanie pokryć nasze zapotrzebowanie? Już teraz wiemy, że nie. Po wielkim boomie migracyjnym i masowym zatrudnianiu pracowników - głównie z Ukrainy, sytuacja uległa radykalnej zmianie. Kierowcy często rezygnują z pracy u polskich przewoźników, ich głównym celem staje się Europa Zachodnia.
Jedną z grup, które należałoby zaktywizować w celu pozyskania do branży TSL są osoby niepełnosprawne. Wbrew pozorom zatrudnianie osób niepełnosprawnych jako kierowców zawodowych nie należy do rzadkości. I co więcej – osoby te doskonale radzą sobie za kierownicą. Oczywiście przewoźnik zatrudniający osobę posiadającą orzeczenie o niepełnosprawności musi liczyć się z pewnymi ograniczeniami. Nie są one jednak na tyle uciążliwe, aby nie sprostać wymaganiom.

Przede wszystkim w przypadku niepełnosprawnego kierowcy lekarz medycyny pracy musi wyrazić zgodę na wydłużony czas pracy oraz pracę w porze nocnej i godzinach nadliczbowych. Po jej uzyskaniu, można planować pracę osoby niepełnosprawnej tak jak w przypadku pozostałych kierowców. Pracodawca powinien jednak pamiętać, że pozwolenie na pracę w wymiarze ponad 7 godzin na dobę i 35 godzin tygodniowo (dotyczy osób ze znacznym i umiarkowanym stopniem niepełnosprawności) oraz na pracę w godzinach nocnych, godzinach nadliczbowych, systemie 12-godzinnym, systemie równoważnym (tj. do 12 godzin na dobę i przeciętnie 40 godzin tygodniowo) nie zostanie wydane automatycznie wraz z orzeczeniem lekarskim. Zatrudniana osoba musi złożyć jeszcze odpowiedni wniosek o ustalenie czasu pracy pracownika niepełnosprawnego.
Zgodnie z art. 15 Ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych:
1. Czas pracy osoby niepełnosprawnej nie może przekraczać 8 godzin na dobę i 40 godzin tygodniowo.
2. Czas pracy osoby niepełnosprawnej zaliczonej do znacznego lub umiarkowanego stopnia niepełnosprawności nie może przekraczać 7 godzin na dobę i 35 godzin tygodniowo.
2a. (uchylony)
3. Osoba niepełnosprawna nie może być zatrudniona w porze nocnej i w godzinach nadliczbowych.
4. (uchylony)
ALE:
Art. 16. 1. Przepisów art. 15 nie stosuje się:
1) do osób zatrudnionych przy pilnowaniu oraz
2) gdy, na wniosek osoby zatrudnionej, lekarz przeprowadzający badania profilaktyczne pracowników lub w razie jego braku lekarz sprawujący opiekę nad tą osobą wyrazi na to zgodę.
2. Koszty badań, o których mowa w ust. 1 pkt 2, ponosi pracodawca.
Art. 17. Osoba niepełnosprawna ma prawo do dodatkowej przerwy w pracy na gimnastykę usprawniającą lub wypoczynek. Czas przerwy wynosi 15 minut i jest wliczany do czasu pracy. Nie narusza to przepisu art. 134 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (Dz. U. z 2020 r. poz. 1320).
Zgodnie z powyższym, do czasu pracy kierowcy należy doliczać dodatkowe 15 min. Taką przerwę kierowca może wykorzystać np. w czasie przestoju lub wydłużając przerwę 45 do 60 min. Osoba niepełnosprawna w stopniu znacznym lub umiarkowanym, ma także prawo do dodatkowego urlopu wypoczynkowego w wymiarze 10 dni roboczych w roku kalendarzowym.
Pracodawca powinien przygotować również informację o warunkach zatrudnienia dla niepełnosprawnego kierowcy. Dokument należy przedstawić pracownikowi na piśmie, nie później niż w ciągu siedmiu dni od dnia zawarcia umowy o pracę.

Ciągnik jest wyposażony w podnośnik, umożliwiający dostęp do kabiny na wózku inwalidzkim, oraz dodatkowe elementy sterujące przy kierownicy

Fot. franceroutes.fr

Warto również wiedzieć, że jeśli przedsiębiorstwo zatrudnia powyżej 25 osób, a 6% stanowią osoby niepełnosprawne, nie trzeba uiszczać składki na PFRON. Dodatkowo można ubiegać się o dofinansowanie do wynagrodzenia dla osób niepełnosprawnych (jednak nie mogą to być osoby w wieku emerytalnym) oraz dofinansowanie do dostosowania stanowiska pracy.
W przypadku specyfiki pracy kierowcy ciężko zapewnić osobie niepełnosprawnej idealne warunki, pracodawca powinien dołożyć jednak wszelkich starań i współpracować z pracownikiem w celu jak najlepszego dostosowania stanowiska do konkretnej niepełnosprawności.
Aktywizacja osób niepełnosprawnych do zawodu kierowcy nie rozwiązuje rzecz jasna problemu braków kadrowych w branży TSL, ale może być jednym z elementów podejścia systemowego, w ramach którego kładziony będzie nacisk na aktywizację różnych grup społecznych, w tym również kobiet. Pomocą służyć powinny również dofinansowania na start w branży oraz kampanie mające na celu zachęcić młodych ludzi do podjęcia pracy w zawodzie. Należy również skupić się na poprawie warunków pracy kierowców, którzy już pracują w transporcie.
Jeśli mają państwo pytania w zakresie zatrudniania osób niepełnosprawnych, zapraszamy do kontaktu.

Adriana Kominowska

Fot. Kancelaria Viggen

Nawet sparaliżowany może prowadzić

Od redakcji: Nawet sparaliżowany kierowca może prowadzić. Jak już informowaliśmy, Francuz Guillaume Levaillant od 22 roku życia cierpi na paraplegię, jest ofiarą guza kręgosłupa. Nie przeszkodziło to temu byłemu mechanikowi rolniczemu w stworzeniu firmy transportowej Paratrans, która dysponuje kilkoma pojazdami. Guillaume sam nawet prowadzi MAN-a TGX 580 LL, dostosowanego do jego niesprawności. Ciągnik jest wyposażony w podnośnik, umożliwiający dostęp do kabiny na wózku inwalidzkim, oraz dodatkowe elementy sterujące przy kierownicy.
Jak powiedział Guillaume Levaillant, zaczynał jako kierowca-mechanik rolniczy, ale cały czas myślał o założeniu własnej firmy. W 1998 roku guz kręgosłupa zmusił go do zaprzestania aktywności. Mimo trzech operacji, w wieku 22 lat został sparaliżowany. W 2012 roku założył jednak własną firmę, która specjalizuje się w transporcie buraków, ale także innych towarów. Dwa pojazdy są przystosowane do zbierania odpadów.
Dzięki firmie MAN, która wspierała go przy tworzeniu przedsiębiorstwa, mógł zrealizować swój projekt. Dziś G. Levaillant prowadzi bez problemu ciągnik. Trzy inne MAN-y w jego firmie są również tak wyposażone. W razie potrzeby może zmienić pojazd.