Od ponad trzech miesięcy branża transportu drogowego wskazuje na skutki działań wojennych na terytorium Ukrainy, a w szczególności na brak możliwości przedłużenia (uzyskania) dokumentów potwierdzających legalny pobyt na terytorium Unii Europejskiej zatrudnionych przez polskich przewoźników kierowców z Ukrainy. Jeżeli sprawa uzyskiwania wydawanych na okres roku wiz lub kart pobytu nie zostanie niezwłocznie rozwiązana, to do końca 2022 roku grozi nam zmniejszenie o 1/3 podaży polskich usług transportowych i upadłość kilku tysięcy przewoźników – apeluje związek pracodawców Transport i Logistyka Polska (TLP).
Po prostu pod koniec roku wygasną prawie wszystkie dokumenty pobytowe dla prawie 100 tysięcy kierowców z Ukrainy zatrudnionych w międzynarodowych przewozach drogowych. Sytuację pogarsza fakt, że przewlekłe procedury wizowe zagrażają ponad 30 tysiącom pozostałych kierowców spoza Unii Europejskiej – pochodzących głównie z Białorusi. Gdy nałożymy na to spowodowane przepisami Ministra Infrastruktury utrudnienia związane z uzyskiwaniem dokumentów wymaganych w transporcie drogowym, to mamy receptę na całkowite rozwalenie naszej transportowej branży. I to nie poprzez Pakiet mobilności i inne działania unijnych polityków wprowadzających protekcjonistyczne rozwiązania, ale przez działanie lub zaniechania polskich urzędników i odpowiedzialnych za ich pracę naszych krajowych polityków.” – czytamy w oświadczeniu TLP. – Przypomnijmy w tym miejscu, że transport drogowy ma krytyczne znaczenie dla ponad 51% polskiego krajowego produktu brutto, odprowadza 16 mld złotych rocznie podatków do budżetu państwa i odpowiada za nadwyżkę w bilansie płatniczym Polski w wysokości 8,7 mld euro. Nota bene ta nadwyżka wygenerowana przez transport drogowym jest prawie równa nadwyżce jaką generuje cała wymiana towarowa naszego kraju.
Dlatego też TLP w wystąpieniu skierowanym do Ministra Spraw Zagranicznych, Zbigniewa Rau, zaapelowała o niezwłoczne rozwiązanie problemów związanych z wydawaniem wiz i innych dokumentów pobytowych dla zatrudnianych w polskich firmach kierowców.
W naszej ocenie nie ma już zbyt wiele czasu, aby zapobiec katastrofie. Katastrofie, która dotknie w pierwszej kolejności przewoźników drogowych, a w drugiej polską gospodarkę i budżet państwa. Czy jednak te argumenty dotrą w końcu do świadomości odpowiedzialnych za nasze państwo osób? To poznamy po działaniu lub jego braku ze strony Rządu już w ciągu najbliższych dni i tygodni. Dziś już nie chcemy słuchać samych deklaracji. Potrzebne są nam konkrety – usuwanie barier, za które odpowiedzialne jest nasze państwo. – komentują przedstawiciele TLP. (z)

Pismo TLP do Ministra Spraw Zagranicznych:

Pan Zbigniew Rau
Minister Spraw Zagranicznych

Działając w imieniu związku pracodawców ,,Transport i Logistyka Polska", zwracam się do Pana Ministra z uprzejmą prośbą o pilne podjęcie działań w sprawie wydawania krajowej wizy pracowniczej dla obywateli Ukrainy - kierowców w transporcie międzynarodowym zatrudnionych u polskich pracodawców.
Przede wszystkim należy podkreślić, że kierowcy wykonujący transport międzynarodowy są jedyną grupą zawodową wykonują pracę w dwóch państwach członkowskich UE lub więcej, a zatem muszą w ramach swoich obowiązków służbowych przekraczać granice państw. Muszą mieć wtedy ważne dokumenty uprawniające do pobytu nie tylko w Polsce, ale także innych państwach, a więc wizę lub kartę pobytu, W przypadku obywateli Ukrainy, w związku z konfliktem zbrojnym w Ukrainie nie są oni w stanie obecnie złożyć kolejnego wniosku wizowego w polskim konsulacie położonym na terytorium tego państwa. Dlatego też obecnie jedynym sposobem, który zabezpieczy w pełni możliwość podróżowania po strefie Schengen przez kierowców wykonujących międzynarodowy transport drogowy jest uzyskanie przez ww. osoby zezwolenia na pobyt czasowy i pracę oraz karty pobytu, która jako dokument pobytowy uprawnia do podróżowania po terytorium Schengen.
Mając na uwadze fakt, że polskie firmy transportowe zatrudniały przed wojną na Ukrainie 105 tysięcy kierowców z Ukrainy, a także że około 20-30% z nich wróciło już na Ukrainę, brak możliwości posiadania dokumentów potwierdzających legalny pobyt w Unii Europejskiej tych kierowców, którzy pozostali w naszych firmach, może w sposób krytyczny zaszkodzić branży transportu drogowego.
Warto również podkreślić, że brak kierowców zawodowych to jeden z największych problemów polskiego sektora transportu. Wojna w Ukrainie tylko potęguje tę niezwykle istotną kwestię. Brak możliwości uzyskania dokumentów pobytowych skutecznie uniemożliwia realizację kontraktów i wykonywanie przewozów przez polskie firmy.
Zgodnie z komunikatem Urzędu ds. Cudzoziemców urzędy wojewódzkie miały podjąć starania celem priorytetowego przyjmowania i rozpatrywania wniosków o udzielenie zezwolenia na pobyt czasowy i pracę pochodzących od obywateli Ukrainy będących kierowcami w transporcie międzynarodowym.
Jednakże nasze firmy członkowskie - firmy transportowe z różnych części kraju wskazują, że dotrzymanie zapowiedzianych terminów wydania decyzji przez urzędy wojewódzkie w sprawie wniosków o udzielenie zezwolenia na pobyt czasowy i pracę tj. 3 miesięcy nie są dotrzymywane.
Związane to jest m.in. z tym, że służby Agencja Bezpieczeństwa Wewnętrznego i Straż Graniczna czekają do 30 dni na zaopiniowanie ww. wniosków (tylko Policja potwierdza w ciągu 10 dni). Dodatkowo, Straż Graniczna zapowiedziała wydłużenie terminu opiniowania z 30 do 60 dni. Ponadto, zasoby kadrowe urzędów wojewódzkich są niewystarczające do realizacji zwiększonej liczby wniosków o udzielenie zezwolenia na pobyt czasowy i pracę.
Natomiast, w dniu 14 kwietnia 2022 r. została opublikowana w Dz. U. pod poz. 830 ustawa z dnia 8 kwietnia 2022 r. o zmianie ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa oraz niektórych innych ustaw. Ustawa weszła w życie z dniem 15 kwietnia 2022 r. z mocą od dnia 24 lutego 2022 r. (z wyjątkiem pewnych przepisów, które weszły lub wejdą w życie w innych terminach).
Ww. ustawa zmienia m.in. ustawę z dnia 12 grudnia 2013 r. o cudzoziemcach w następującym zakresie (istotnym z punktu widzenia konsulów) m.in. wprowadzając możliwość przyjmowania wniosków wizowych i wydawania wiz przez Ministra Spraw Zagranicznych od cudzoziemców przebywających na terytorium RP. Zgodnie z ustawą Minister Spraw Zagranicznych będzie mógł przyjmować wnioski wizowe od cudzoziemców przebywających w Polsce i wydawać wizy. Aby to uprawnienie mogło być realizowane Minister Spraw Zagranicznych powinien wydać rozporządzenie, w którym określi okres lub okresy, w których cudzoziemcy przebywający na terytorium Polski będą mogli składać wnioski o wydanie wiz krajowych oraz państwa, których obywatele takie wnioski będą mogli składać. Wydając rozporządzenie Minister będzie mógł określić w nim także: dodatkowe warunki, których spełnienie przez cudzoziemców pozwoli na złożenie wniosków oraz zakres czynności, jakie przedsiębiorca, z którego pomocy będzie mógł korzystać Minister Spraw Zagranicznych może dokonywać.
Dlatego też pożądanym byłoby, jeżeli chcemy utrzymać pracę przewozową i ciągłość dostaw, podjęcie natychmiastowych prac legislacyjnych nad ww. rozporządzeniem, tak aby kierowcy - obywatele Ukrainy wykonujący transport międzynarodowy mogli uzyskać kolejne wizy.
Będę ogromnie zobowiązany za potraktowanie sprawy jako bardzo pilnej, od której zależy los polskich firm transportowych. Firm, których praca ma krytyczne znaczenie dla wytworzenia ponad 50 proc. polskiego PKB. Firm, które odprowadzają rocznie ponad 16 mld złotych podatków. A także firm, które generują nadwyżkę w bilansie płatniczym Polski niemal tak dużą jak cała nadwyżka generowana przez handel towarami, w wysokości 8,7 mld euro.

Prezes TLP Maciej Wroński

Do wiadomości:
l. Pan Mariusz Kamiński - Minister Spraw Wewnętrznych i Administracji
2, Pan Andrzej Adamczyk - Minister Infrastruktury