Wiadomości z rynku

piątek
19 kwietnia 2024

PROW znowu kusi

Na jakie wsparcie mogą liczyć rolnicy do 2020 roku?
17 kwietnia 2015
W połowie grudnia ubr. Komisja Europejska zatwierdziła Program Rozwoju Obszarów Wiejskich (PROW) na lata 2014-2020. Polska jest jednym z trzech pierwszych krajów, które zakończyły negocjacje, w ramach PROW 2014-2020 do wykorzystania będzie łącznie 13,5 mld euro (ok. 60 mld zł). Złożą się na to zarówno środki unijne, jak i krajowe. 
PROW jest podstawowym elementem II filaru Wspólnej Polityki Rolnej i jest też jedną z części Umowy Partnerstwa. Głównym celem programu na lata 2014-2020 ma być realizacja rozwiązań, zapewniających m.in. wzrost konkurencyjności rolnictwa uwzględniający konkretne warunki środowiskowe. 

Po co to wszystko?

Program realizować ma sześć priorytetów. Chodzi o innowacje w rolnictwie i leśnictwie oraz na obszarach wiejskich; zwiększenie rentowności gospodarstw i konkurencyjności rolnictwa w regionach oraz promowanie innowacyjnych technologii w gospodarstwach i zrównoważonego zarządzania lasami; wspieranie organizacji łańcucha żywnościowego (w tym przetwarzania i wprowadzania do obrotu produktów rolnych, dobrostanu zwierząt oraz zarządzania ryzykiem w rolnictwie); odtwarzanie, ochrona i wzbogacanie ekosystemów związanych z rolnictwem i leśnictwem; promowanie efektywnego gospodarowania zasobami i wspieranie przechodzenia w sektorach rolnym, spożywczym i leśnym na gospodarkę niskoemisyjną i odporną na zmianę klimatu, chodzi też o zmniejszanie ubóstwa na obszarach wiejskich. 
Na łączną sumę środków publicznych przeznaczonych na realizację programu, ok. 8,6 mld euro stanowić będą środki pochodzące z Unii Europejskiej, a ok. 4,9 mld euro stanowić ma wkład krajowy. 

Stawiają na… jakość

Jednym z zadań jest wdrażanie systemów jakości produktów rolnych i środków spożywczych. Chodzi o wsparcie dla nowych uczestników systemów jakości żywności, a także na działania informacyjne i promocyjne. Wsparcie dla nowych uczestników systemów jakości (za uczestnictwo w krajowych i unijnych systemach jakości żywności) to maksymalnie 2 tys. euro rocznie na gospodarstwo rolne przez 3 lata (beneficjentem jest rolnik aktywny zawodowo). W przypadku wsparcia na przeprowadzenie działań informacyjnych i promocyjnych chodzi o kwotę maksymalnie 70 proc. kosztów kwalifikowalnych, a beneficjentem jest podmiot utworzony przez co najmniej dwóch producentów, wytwarzających produkty rolne lub środki spożywcze w ramach systemów jakości. 

W grupie siła

Promowane ma być tworzenie grup i organizacji producentów. Wysokość wsparcia określana będzie procentowo od wartości przychodów (netto) grupy lub organizacji producentów ze sprzedaży produktów, wytworzonych w gospodarstwach rolnych jej członków, w poszczególnych latach i sprzedanych odbiorcom niebędącym członkami grupy lub organizacji (do 100 tys. euro w każdym roku pięcioletniego okresu pomocy, w odniesieniu do wielkości produkcji sprzedanej: 10 proc. za pierwszy rok; a w kolejnych 8; 6; 5 oraz 4 proc.). Wypłata ostatniej raty wsparcia nastąpi po potwierdzeniu prawidłowej realizacji biznesplanu. Beneficjentem jest nowa grupa producentów rolnych/nowa organizacja producentów, która powstała po 1 stycznia 2014 r, a działająca jako przedsiębiorstwo (nie przewiduje się wsparcia na tworzenie grup i organizacji producentów w kategorii produktu: drób żywy, mięso lub jadalne podroby drobiowe: świeże, chłodzone, mrożone). 

Inwestycje w środki trwałe

Ważnym elementem PROW jest pomoc na inwestycje w gospodarstwach. Celem ma być zwiększenie rentowności i konkurencyjności gospodarstw, w szczególności rozwój produkcji: prosiąt; mleka krowiego; bydła mięsnego; racjonalizacja technologii produkcji, zmiana profilu produkcji, zwiększenie skali produkcji, poprawa jakości. Środki trafią do tych beneficjentów, których gospodarstwa w wyniku restrukturyzacji uzyskały co najmniej 10-procentowy wzrost wartości dodanej brutto, w odniesieniu do roku bazowego (w okresie 5 lat od dnia przyznania pomocy). Beneficjent (rolnik prowadzący działalność rolniczą, bądź grupa – składająca się co najmniej z dwóch rolników) musi jednak prowadzić w gospodarstwie uproszczoną rachunkowość od dnia przyznania pomocy. Przewidziano też zastosowanie tzw. progów dostępu, związanych z wielkością ekonomiczną gospodarstwa. Przy standardowej produkcji chodzi o wielkość 10-200 tys. euro, np. w przypadku inwestycji dotyczących rozwoju produkcji mleka krowiego pomoc może być przyznana, jeżeli w gospodarstwie jest utrzymywane co najmniej 25 krów albo utrzymywane jest minimum 15 krów i w wyniku realizacji operacji do dnia złożenia wniosku o płatność ostateczną osiągnięty zostanie próg co najmniej 25 krów oraz wielkość ekonomiczna gospodarstwa uprawnionego do otrzymania pomocy nie jest większa niż 200 tys. euro. 

Scalanie i… przekazywanie

Wśród poddziałań jest też takie, które ma ułatwić scalanie gruntów. Na opracowanie projektu scalenia można uzyskać do 800 euro/ha (woj. dolnośląskie, lubelskie, podkarpackie, małopolskie, śląskie, świętokrzyskie) oraz do 650 euro/ha w pozostałych województwach. Na zagospodarowanie poscaleniowe dopłata może wynieść do 2 tys. euro/ha (dolnośląskie, lubelskie, podkarpackie, małopolskie, śląskie, świętokrzyskie) oraz do 1,9 tys. euro/ha w pozostałych województwach. 
Z kolei w ramach restrukturyzacji małych gospodarstw wsparciem ma być premia w wysokości 60 tys. zł wypłacana w ratach: 80 proc. i 20 proc. Beneficjentem jest rolnik, osoba fizyczna prowadząca wyłącznie działalność rolniczą, ubezpieczona na podstawie przepisów o ubezpieczeniu społecznym rolników w pełnym zakresie jako rolnik. Premia może być przyznana tylko raz w okresie realizacji PROW 2014-2020 osobie i na gospodarstwo, tj. na grunty rolne, które wchodziły w skład gospodarstwa objętego pomocą.
Pomoc należeć będzie się też rolnikom, którzy kwalifikują się do systemu dla małych gospodarstw, ustanowionego w rozporządzeniu dotyczącym płatności bezpośrednich i trwale przekazują swoje gospodarstwo rolne innemu rolnikowi (sprzedaż bądź darowizna). Płatność ma charakter jednorazowy, wysokość pomocy obliczana jako suma rocznych stawek pomocy odpowiadających 120 proc. rocznej płatności, do otrzymania której beneficjent kwalifikuje się w ramach systemu dla małych gospodarstw. Stawka pomocy przysługuje za rok, w którym beneficjent trwale przekazuje swoje gospodarstwo i lata następne (do roku 2020 włącznie). Po przekazaniu gospodarstwa beneficjent nie będzie podlegał ubezpieczeniu społecznemu rolników w KRUS.

Szansa dla młodych

Bardzo istotnym elementem programu jest pomoc na rozpoczęcie działalności gospodarczej przyznawana młodym rolnikom (premie dla młodych rolników). Ich wysokość wynosi 100 tys. zł (wypłacane w dwóch 
ratach: 80 proc. i 20 proc.). Środki mogą otrzymać osoby, które nie ukończyły 40 roku życia, posiadają odpowiednie kwalifikacje zawodowe (możliwość uzupełnienia kwalifikacji zawodowych w okresie 3 lat od dnia doręczenia decyzji o przyznaniu pomocy), po raz pierwszy rozpoczynają prowadzenie gospodarstwa rolnego jako kierujący gospodarstwem, tj. do dnia złożenia wniosku o przyznanie pomocy nie prowadziły gospodarstwa rolnego jako kierujący. Osoba ubiegająca się o przyznanie pomocy winna stać się właścicielem lub objąć w posiadanie gospodarstwo rolne przed dniem złożenia wniosku o przyznanie pomocy, lecz nie wcześniej niż na 12 miesięcy przed jego złożeniem. Powierzchnia użytków rolnych w gospodarstwie powinna równać się co najmniej średniej krajowej, a w województwach o średniej niższej niż krajowa – średniej wojewódzkiej i nie większa niż 300 ha. 

Na obszarach Natura 2000 

Specjalnego traktowania doczekały się też inwestycje w gospodarstwach położonych na obszarach Natura 2000. Chodzi o wspieranie inwestycji związanych z rolniczym wykorzystaniem łąk i pastwisk oraz produkcją zwierzęcą, prowadzonych zgodnie z wymogami ochrony środowiska. Pomoc dotyczy produkcji zwierząt trawożernych (wsparcie: 60 proc. kosztów kwalifikowalnych operacji dla młodych rolników albo 50 proc. kosztów kwalifikowalnych operacji w przypadku innych beneficjentów). Przewidziano również płatności dla obszarów z ograniczeniami naturalnymi lub innymi szczególnymi ograniczeniami (ONW), np. płatności dla obszarów górskich (450 zł/ha/rok), nizinnych (dwie strefy, od 179 do 264 zł/ha/rok). Płatność będzie przyznawana w zależności od powierzchni obszarów ONW w gospodarstwie: do 25 ha – 100 proc. płatności; 25,01 – 50 ha – 50 proc. płatności; 50,01 – 75 ha – 25 proc. płatności. 

Pomóc po katastrofie 

PROW ma też wspierać przywracanie potencjału produkcji rolnej zniszczonego w wyniku klęsk żywiołowych i katastrof oraz wprowadzanie odpowiednich działań zapobiegawczych, by ograniczać skutki ewentualnych klęsk żywiołowych, niekorzystnych zjawisk klimatycznych i katastrof, Ma wspierać także odtwarzanie gruntów rolnych i przywracanie 
potencjału produkcji rolnej zniszczonego w wyniku klęsk żywiołowych, w tym chorób zwierząt, niekorzystnych zjawisk klimatycznych i katastrof. W pierwszym przypadku pomoc udzielana będzie na zaopatrzenie w sprzęt do utrzymywania urządzeń wodnych służących zabezpieczeniu gospodarstw rolnych przed zalaniem, podtopieniem lub nadmiernym zawilgoceniem, spowodowanym przez powódź lub deszcz 
nawalny (80 proc. kosztów kwalifikowalnych operacji; maksymalna wysokość pomocy dla jednego beneficjenta w okresie realizacji programu nie może przekroczyć 500 tys. zł). W drugim przypadku pomoc udzielana będzie na materialne lub niematerialne inwestycje odtwarzające potencjał produkcji roślinnej lub zwierzęcej zniszczony w wyniku klęsk żywiołowych, w tym chorób zwierząt, niekorzystnych zjawisk klimatycznych i katastrof (80 proc. kosztów kwalifikowalnych operacji; do 300 tys. zł dla beneficjenta i na gospodarstwo).

 

Klikając [ Zapisz ] zgadzasz się na przetwarzanie swoich danych osobowych zgodnie z naszą Polityką Prywatności. W każdej chwili możesz się wypisać klikając na link Wypisz znajdujący się na końcu każdej z otrzymanych wiadomości.