Co, kiedy i czy ujawniać? To pytanie z pewnością będzie stawiało sobie wiele spółek, w tym transportowych

Fot. ZM

Co, kiedy i czy ujawniać? To pytanie z pewnością będzie stawiało sobie wiele spółek, w tym transportowych. Pierwsze raportowanie informacji o realizowanej strategii podatkowej miało mieć miejsce w tym roku. Możliwe jednak, że obowiązek ten będzie przesunięty na następny rok.
Przepisy CIT, które weszły w życie w dniu 1 stycznia 2021 r. nakazują podatkowym grupom kapitałowym oraz dużym podmiotom (w tym wypadku spółkom motoryzacyjnym, transportowym z przychodami powyżej 50 mln euro w roku podatkowym) podanie do publicznej wiadomości szeregu danych realizowanych w ramach tzw. strategii podatkowej.

Zgodnie z zapowiedziami Ministerstwa Finansów, pierwsza publikacja o realizowanej strategii podatkowej miała mieć miejsce już w 2021 r. za ubiegły rok podatkowy (tj. 2020). Wywołało to uzasadnione obawy co do słuszności takiego obowiązku – nie powinno się bowiem obejmować nowym obowiązkiem okresu, w którym dane przepisy nie istniały.
Zgodnie z projektem Tarczy prawnej przygotowywanym przez Ministerstwo Rozwoju, Pracy i Technologii obowiązek publikacji informacji o realizowanej strategii podatkowej będzie obowiązywał dopiero od 2022 roku.
Projekt zakłada dodanie do nowelizacji z 28 listopada 2020 r. przepisu (art. 21a) w brzmieniu: „Pierwszą informację o realizowanej strategii podatkowej (…) sporządza się za rok podatkowy rozpoczynający się po dniu 31 grudnia 2020 r.”.
Musimy jeszcze chwilę poczekać, by przekonać się, czy zmiany zostaną uchwalone i czy projekt wejdzie w życie. W międzyczasie przypomnijmy sobie, o co chodzi w strategii podatkowej.

Zgodnie z przepisami CIT, w ramach strategii podatkowej należy ujawnić (opublikować na stronie internetowej spółki lub, ewentualnie, podmiotu powiązanego) informacje dotyczące, w szczególności:

• procesów i procedur w zarządzaniu wykonywaniem obowiązków podatkowych,
• raportowania schematów podatkowych (MDR),
• określonych transakcji z podmiotami powiązanymi (w tym nierezydentami),
• planowanych lub podejmowanych działań restrukturyzacyjnych mogących mieć wpływ na wysokość zobowiązań podatkowych podatnika lub podmiotów powiązanych,
• złożonych wniosków o wydanie ogólnej interpretacji podatkowej i indywidualnych interpretacji podatkowych, wiążących informacji stawkowej czy akcyzowej,
• dokonywania rozliczeń podatkowych podatnika na terytoriach lub w krajach stosujących szkodliwą konkurencję podatkową (w tzw. rajach podatkowych).

Jak widać, ujawnić trzeba dużo. Należy także pamiętać, iż powyższy katalog ma charakter otwarty (zwrot „w szczególności”). Co istotne, zakres publikowanych informacji powinien także uwzględniać charakter, rodzaj oraz rozmiar działalności prowadzonej przez podatnika. A zatem, w przypadku niektórych podmiotów zakres ujawnianych informacji będzie szerszy i może obejmować także inne, które nie zostały wymienione wprost w powyższym katalogu.

Duże podmioty z reguły posiadają różnego rodzaju politykę i procedury. Niemniej, podatnicy, także z branży transportowej, zaczęli się zastanawiać, czy to, co posiadają jest na pewno wystarczające i czy faktycznie mają strategię podatkową, którą ma na myśli ustawodawca. Nie ma tu, niestety, jednej prostej odpowiedzi. W tym zakresie należy z pewnością przyjrzeć się wdrożonym przez spółkę procesom, funkcjom i polityce oraz pisemnym procedurom, które je opisują.
Jak wskazano w uzasadnieniu do projektu ustawy, strategia podatkowa ma pełnić głównie funkcję informacyjną, dzięki czemu obywatele otrzymają dostęp do informacji o zasadach podatkowych, którymi kierują się największe podmioty. Co ciekawe, zdaniem ustawodawcy, takie informacje będą pomocne w czasie podejmowania przez obywateli decyzji o skorzystaniu z usług czy zakupu produktów od takich podmiotów.
Pomijając fakt, iż dodatkowy obowiązek podatkowy to następne obciążenia administracyjne (których i tak jest bez liku), w tym miejscu pojawia się bardzo istotne pytanie: czy ujawnienie tych danych publicznie, czyli także podmiotom konkurencyjnym, kontrahentom czy inwestorom spółki nie narazi jej przypadkiem na niekorzystne konsekwencje, czy wręcz na potencjalne straty finansowe? Wydaje się, że ustawodawca zrozumiał ten problem i pozwolił, by dane objęte tajemnicą handlową, przemysłową, zawodową lub procesu produkcyjnego nie podlegały ujawnieniu.
Na tym tle powstało kolejne pytanie: co podatnicy powinni ujawnić oraz w jakim zakresie? Jakiego typu informacje możemy uznać za objęte tajemnicą i czy musimy spełnić jakiekolwiek warunki w tym zakresie?

Zgodnie z ustawą z dnia 16 kwietnia 1993 r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji, przez tajemnicę przedsiębiorstwa należy rozumieć „informacje techniczne, technologiczne, organizacyjne przedsiębiorstwa lub inne, posiadające wartość gospodarczą, które jako całość lub w szczególnym zestawieniu i zbiorze ich elementów nie są powszechnie znane osobom zwykle zajmującym się tym rodzajem informacji albo nie są łatwo dostępne dla takich osób, o ile uprawniony do korzystania z informacji lub rozporządzania nimi podjął, przy zachowaniu należytej staranności, działania w celu utrzymania ich w poufności”.
Natomiast prawo nie definiuje tajemnicy handlowej. Wydaje się zatem, że tajemnica handlowa to po prostu potoczna nazwa tajemnicy przedsiębiorstwa. Podobna sytuacja wydaje się mieć miejsce w przypadku tajemnicy przemysłowej, czy tajemnicy procesu produkcyjnego.
Zakres informacji chronionych w ramach tajemnicy przedsiębiorstwa jest szeroki i obejmuje w zasadzie wszelkie informacje, które mogą zostać uznane za poufne i których dany przedsiębiorca nie chce ujawnić.
Tajemnica przedsiębiorstwa może obejmować wszelkie dane mające wartość gospodarczą, w tym dane technologiczne, techniczne czy organizacyjne, które nie są powszechnie znane ani dostępne i co do których przedsiębiorca podjął należycie staranne działania, aby zachować je w poufności.
W zakres tajemnicy przedsiębiorstwa mogą wchodzić zatem, np:
1. sposób wytwarzania towaru, w tym wszelkie procesy technologiczne,
2. receptury produktów,
3. wyniki badań,
4. informacje dotyczące stosowanych marż i warunków rozliczeń,
5. dane klientów i wiedza o ich zapotrzebowaniach,
6. koszty usług,
7. know-how,
8. prognozy sprzedaży,
9. metody działania przedsiębiorstwa.
Należy jednak pamiętać, iż objęte tajemnicą przedsiębiorstwa są te dane, które są poufne i w stosunku do których spółka podjęła staranne działania w celu utrzymania ich w poufności.
Jakie działania mogą świadczyć, iż dane są objęte taką tajemnicą? Przykładowo, może to być zawarcie w umowie z pracownikami klauzuli poufności, odpowiednie zabezpieczenie danych elektronicznych lub papierowych czy zabezpieczenie systemu komputerowego.
Przepisy CIT, wprowadzające obowiązek publikowania informacji o realizowanej strategii podatkowej, spowodowały słuszną konsternację u wielu podatników. Miejmy nadzieję, że będą mieli oni więcej czasu na zastanowienie się, jak najlepiej sprostać temu nowemu obowiązkowi.

Magdalena Olszewska

Fot. Mariański Group

Mariański Group gwarantuje kompleksowe wsparcie i obsługę przez zespół doświadczonych adwokatów, radców prawnych, doradców podatkowych i biznesowych, dla których priorytetem jest bezpieczeństwo prawne klientów.
Liderem Mariański Group jest prof. Adam Mariański, doradca podatkowy i adwokat, doradca wielu firm rodzinnych, ekspert BCC ds. sukcesji biznesu i restrukturyzacji, który opiniuje wszystkie projekty i nadzoruje pracę ekspertów w biurach w Warszawie, Łodzi, Wrocławiu i Częstochowie.